خوب به این تصاویر نگاه کنید :
این تصاویر هر کدام به رنگی هستند ، یعنی ما هر کدام را به یک رنگی می بینیم ، اما آیا واقعا این ها همین رنگ هایی را دارند که ما می بینیم؟ اصلا رنگ یک جسم چیست و از کجا حاصل می شود؟ چه چیز باعث می شود که من هر چیزی را به رنگی ببینم ؟
پاسخ شاید در دل موادی نهفته باشد که " اجسام " از آن ها ساخته شده اند. هر موادی ویژگی هایی دارد و با نوری که به سمت آن تابانده می شود رفتاری متفاوت دارد، بعضی مواد خون گرم و مهمان نوازند و شفاف می شوند و برخی سرد و خشک و لجوجند و اجازه عبور نور را به آن نمی دهند . پس ازآن که نور با یک جسم برخورد می کند ، آن جسم ممکن است
یک ) نور را بازتاب کند
دو ) نور را جذب کند
سه ) کاری با نور نداشته باشد
چهار ) نور را بشکند
یک ) بازتابشِ نور
همه ی " اجسام " به اندازه ای نور را بازتاب می کنند، اما جسمی که بازتاب کننده است، تعداد زیادی الکترون آزاد دارد که می توانند به آسانی از یک اتم به اتم دیگر برود.
نوری که توسط این اجسام در ابتدا جذب می شود، با حرکت الکترون از یک اتم به اتم دیگر دوباره با همان فرکانس اصلی خود بازتابانده می شود .
----------------------------------------------------
دو ) جذبــایش
زمانی که جسمی نابازتابنده و ناشفاف است، بنابراین فرکانس نور ورودی همانند یا بسیار نزدیک به فرکانس جنبش الکترون های درون ماده ی سازنده بوده.
الکترون های ماده ی سازنده نور ورودی را جذب می کنند و به دلیل جذب شدن نور ورودی جسم ناشفاف می شود - بازتابی نخواهد داشت یا بازتاب آن بسیار کم خواهد بود.
----------------------------------------------------
سه ) گذر دادن
این پدیده زمانی رخ می دهد که انرژیِ یا فرکانس حاصل از نور ورودی یا خیلی کمتر یا خیلی بیشتر از انرژی یا فرکانسی باشد که برای به جنبش درآوردن الکترون های ماده ی سازنده با فرکانسی مشخص مورد نیاز است. به همین دلیل الکترون های جسمی که اکنون شفاف به نظر می رسد نور را جذب نمی کنند و اجازه می دهند نور بدون تغییر از جسم یا ماده ی مورد نظر خارج شود. بنابراین جسم نسبت به آن طول موج از نور شفاف است .
----------------------------------------------------
چهار ) شکست نور
اگر تا به حال یک نی را درون لیوان پر آب قرار داده باشید حتما" متوجه شده اید که نی طوری به نظر می رسد گویا که در ابتدای محل ورود به آب خم شده است.
اگر انرژی نور ورودی با فرکانس جنبشی الکترون های یک ماده برابر باشد، نور قادر است که به طور کامل درون ماده فرو رود، و باعث مقادیری اندک جنبش در الکترون ها شود. این جنبش ها بین اتم ها با استفاده از الکترون ها انتقال داده می شوند، و در این زمان آن ها ( الکترون ها ) نوری را با همان فرکانس اصلی نور ورودی بیرون می فرستند. با این که این پدیده بسیار سریع رخ می دهد، اما نوری که درون ماده است از سرعتش کاسته شده و نوری که بیرون از ماده قرار دارد سرعتش ثابت می ماند. نتیجه آن است که نور درون ماده خم می شود. زاویه ی شکست نور بستگی به ماهیت ماده و قدرت آن در کاهش سرعت نور دارد.
یک نمونه
یک نمونه ی خوب برای این که چرا " اجسام " رنگی دیده می شوند این عکس رو به رو است، یک گوجه فرنگی پخته!
گوجه فرنگی قرمز به نظر می رسد زیرا هنگامی که به حالت پخته می رسد حاویِ کاروتنی به نام " " لیسپین " می گردد.
لیسپین یک رنگدانه ی قرمزِ روشنِ کاروتنی است، این ماده ی شیمیایی نه تنها در گوجه فرنگی رسیده که در دیگر میوه های قرمز هم یافت می شود.
لیسپین اکثر نورهای دیداری را جذب می کند، که البته به علت خواص طول موجی به رنگ قرمز هستند، بنابراین نور اصلی ای را که باز می تاباند قرمز است. پس گوجه قرمز به چشم می آید.
سخن پایانی
دلایل زیادی برای این که چرا مواد این رنگی که هستند ، هستند وجود دارد اما مهمترین دلیل بر می گردد به جذبایش و پراکندگی نور که توسط مواد صورت می گیرد و بسیار وابسته به طول موج نوری که به جسم می تابد است.
برای یک نمونه ی دیگر می توانیم به سبز دیده شدن برگ درختان ( و البته دیگر گیاهان سبز) اشاره کنیم، این ها سبز دیده می شوند چرا که در خود " کلروفیل" دارند تا نور دریافتی را به انرژی تبدیل کنند، و این خواص " کلروفیل" ( منظور نوع نوری که جذب می کند یا پراکنده می کند ) است که رنگ سبز به گیاهان سبز می بخشد.
خیلی کوتاه در رابطه با این که چگونه رنگی را ما می بینیم ( گذشته از رنگی که خود جسم ایجاد می کند ) باید گفت این مربوط به مواد سازنده چشم ماست، چرا که چشم ما تنها طول موج هایی معین از نور را دریافت می کند و آن را به مغز می فرسد تا تجزیه و تحلیل شود. برای مثال ما گوجه را قرمز می بینیم چرا که " لیپسین " نور قرمز را از انتهای طول موجهای قابل مشاهده برای ما انتشار می دهد اما نور آبی را از انتهای دیگر محدوده ی نوری قابل دیدن برای ما جذب می کند .
0 دیدگاه:
Post a Comment